Eğer baş ağrısı, yorgunluk, eklem ağrısı, beyin sisi veya sindirim sorunları gibi çeşitli semptomlar yaşıyorsanız, teşhis edilmemiş bir gıda hassasiyetinizin olma ihtimali yüksek. Mesela ben 17 yıl boyunca migren ile mücadele ettim ve bir besin hassasiyetim olabileceğini hiç düşünmemiştik. 17 yıl sonra migren ağrılarım geçince Migren ve Beslenme şeklim yazsında detayları yazdım. İnceleyebilirsiniz :)

Gıda duyarlılığı ile gıda alerjileri çok karıştırılsa da aslında aynı şey değil. Besin alerjileri, aşırı ve potansiyel olarak yaşamı tehdit edici bir reaksiyona yol açan ciddi, sıklıkla acil bağışıklık tepkilerini tetikliyor. Alerjik reaksiyonlar ise egzama, mide ağrıları, solunum bozukluğu veya kalp atış hızınızdaki değişiklikleri içerebiliyor.

Gıda alerjilerinin aksine, gıda hassasiyetlerinin belirtileri daha az olması sebebiyle teşhis edilmesi daha zor. Besin duyarlılıkları, tetikleyici bir yiyeceği yedikten 72 saat sonra ortaya çıkabilen gecikmiş bir bağışıklık tepkisi ile sonuçlanabiliyor. Bu, şu andaki semptomunuzun iki veya üç gün önce yediğiniz bir şeyin sonucu olabileceği anlamına geldiği için tespit etmek zorlaşıyor. Ne yazık ki, asla şüphelenmeyeceğimiz en sevdiğimiz yiyecekler, sağlık sorunlarınızın temel nedeni olabilir :(

Eliminasyon Diyeti Nedir?

Eliminasyon diyeti, bilinmeyen yiyecek hassasiyetlerinizi keşfetmenize yardımcı olabilir. Diyetinizin sonuçlarına göre beslenmenizi şekillendirerek sağlığınızı büyük ölçüde değiştirebilirsiniz.

Eliminasyon diyeti, hangi yiyeceklerin yaşadığınız rahatsız edici, acı verici veya gizemli reaksiyonlara neden olduğunu tam olarak belirlemek amacıyla kısa süreli bir beslenme planıdır. Bir eliminasyon diyeti, belirli gıdaların diyetinizden nispeten kısa bir süre için çıkarılmasını içerir. Daha sonra, hangi yiyeceklere duyarlı olduğunuzu tanımlamanıza yardımcı olmak için vücudunuzun reaksiyonlarını ve semptomlarını izlerken, bu yiyecekleri beslenmenize birer birer yeniden yerleştirirsiniz. Aslında bir eleme diyeti yaparak, kişisel gıda hassasiyetlerinizi belirlemeye yardımcı olmak için bilimsel stratejiyi vücudunuzun bilgeliği ile birleştirirsiniz.

• Kronik yorgunluk
• Baş ağrısı veya migren
• Eklem ağrısı
• Beyin sisi
• Egzama, döküntü 
• Karın ağrıları
• Reflü
• Şişkinlik
• Kabızlık
• İshal
• Açıklanamayan kilo alımı veya kaybı
• Anksiyete, depresyon, dikkat eksikliği veya diğer ruh hali sorunları
• DEHB ve çocuklarda davranış sorunları
• Otoimmün rahatsızlıklar
• İrritabl barsak sendromu (IBS)

Eliminasyon Diyeti Aşamaları

Eleme Aşaması

• Şeker
• Alkol
• Kafein (çay, kahve)
• GDO
• Yapay tatlandırıcılar
• Katkı maddeleri, koruyucu maddeler ve boyalar
• Yüksek fruktozlu mısır şurubu
• Trans yağlar
• Tüm işlenmiş yiyecekler, abur cubur

• Gluten (buğday, çavdar, arpa, irmik gibi besinler)
• Süt ve süt ürünleri (peynir, tereyağı, dondurma, yoğurt vb.)
• Mısır, mısır unu
• Soya
• Yumurta
• Nightshades olarak geçen bir besin grubu var. Türkçede gölge sebzeler olarak da geçiyor. (domates, biber, patates ve patlıcan)
• Turunçgiller
• Maya
• Kuruyemişler
• Glutensiz tahıllar ve baklagiller (Yulaf, kinoa, pirinç, fasulye, mercimek vb. Bu bölüm beni epey mutsuz etti.)

Eleme aşamasında, bu yiyecekleri tamamen yemeyi bırakıyoruz. Bu katı rejime sadık kalmamız ve bu yiyeceklerden hiçbirini tüketmememiz kesinlikle çok önemlidir. Gluten veya maya içeren küçük bir ekmek bile, küçük bir süt yudum veya ince bir dilim domates, gıda intoleransı belirtileri yaratan potansiyel bir bağışıklık tepkisine yol açabilir. Bir eliminasyon diyeti, yalnızca bu besinlerden% 100 uzak durursanız işe yarar.

• Nightshades hariç çoğu sebze
• Turunçgiller hariç çoğu meyve
• Otlarla beslenmiş hayvanlardan et (işlenmemiş et) ve çiftlik üretimi olmayan balık
• Hindistan cevizi sütü gibi süt ikameleri
• Hindistan cevizi yağı, zeytin yağı ve avokado gibi sağlıklı yağlar
• Baharatlar ve otlar
• Yeşil sebze suları 
• Bitkisel çay ve su

• Bir seferde bir yiyecek ekleyin.
• Her yeniden yerleştirme yemeğini üç gün boyunca günde üç kez yiyin.
• Bir yemek günlüğü tutun ve herhangi bir semptom yaşayıp yaşamadığınızı kaydedin.
• Her yeniden giriş yemeği arasında üç gün boyunca eliminasyon aşamasına geri dönün.
• Bir reaksiyonunuz varsa, yiyeceği çıkarın ve semptomsuz olana kadar eleme safhasına geri dönün.
• Eğer bir reaksiyonunuz yoksa, tekrar giriş aşamasının sonuna kadar yiyeceği çıkarın.
• Yeniden giriş aşamasını tamamladıktan sonra tüm güvenli yiyecekleri geri ekleyin (herhangi bir önemli belirtiler görmemiş olsak bile diyetinize gluten veya süt geri eklememizi önermiyor.)

Bu kitaptaki süt ürünleri uyarıları sonrasında gerçek bir aydınlanma yaşadım. Özellikle de otuzlu yaşlarında otoimmun bir rahatsızlıkla mücadele eden ve çocukluğu boyunca da orta kulak iltihabı ile mücadele etmiş birisinin hikayesini okuyunca. Sonra Tekrarlayan Orta Kulak İltihabı ve Süt yazımı üzerinde uzun uzun düşünerek yazdım. Binlerce anneye ulaştı, ne kadar çok bu konuda dertli olanlar varmış :(

İyi bir haber, bir eleme diyetinin bilimsel yaklaşımını izleyerek, sağlığınızı iyileştirirken aynı zamanda hangi yiyeceklerin belirtilerinize, yaşadığınız sağlık sorunlarına neden olduğunu kolayca tespit edebileceğinizdir.

* Toksik besinler tüm vücutlar için sağlıksızdır. Ağrı, iltihaplanma, sindirim sorunları, Candida büyümesi, sızdıran bağırsaklar, otoimmün hastalıklar ve diğer sağlık sorunlarına yol açarlar. Bu nedenle, diyetinizdeki toksik yiyecekleri iyiliğiniz için hiç tüketmemek en uygunu.

* Eliminasyon aşamasının ikinci bileşeni, insanların genellikle hassas olduğu ve otoimmüniteye ve diğer sağlık sorunlarına katkıda bulunduğu bilinen enflamasyona sebep olan yiyecekleri çıkarmaktır.

* Ayrıca, duyarlı olabileceğinden şüphelendiğiniz diğer yiyecekleri de beslenmenizden çıkarabilirsiniz.

Bir eliminasyon diyetine başlamak aydınlatıcı ve güçlendirici bir süreçtir. Vücudunuz en iyisini bilir. Bir eliminasyon diyeti yaparak sağlığınızın sorumluluğunu alabilir ve vücudunuzun tam istediği gibi değişiklikler yapabilirsiniz. Rahatsız edici günlük belirtilerinize son verebilir ve sonunda sağlığınızı geri kazanabilirsiniz.